Το σαλέπι είναι γνωστό περισσότερο στους ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας αλλά άγνωστο ίσως για πολλούς νεότερους παρόλο που το έχουν γευτεί σε μια αγαπημένη λιχουδιά!
Είναι ένα συστατικό που το ταξίδι του χρονολογείται από την εποχή του Ιπποκράτη, ο οποίος το έδινε στους ασθενείς του για τις θεραπευτικές του ιδιότητες. Στην λαϊκή παράδοση είναι γνωστό με το όνομα «σερνικοβότανο» γιατί πίστευαν ότι η κατανάλωση της ρίζας από τους άνδρες θα τους εξασφάλιζε την γέννηση αρσενικών παιδιών.
Προέρχεται από ένα είδος άγριας ορχιδέας (Orchis mascula) μετά από αποξήρανση της ρίζας της. Το τελικό προϊόν της επεξεργασίας είναι μια σκόνη και χρησιμοποιείται για την παρασκευή του ροφήματος σαλέπι. Επίσης προστίθεται μαζί με την μαστίχα στο παγωτό καϊμάκι.
Οι θεραπευτικές ιδιότητες που προσδίδονται στο ρόφημα σαλέπι είναι οι εξής.
Μαλακτικό για το βήχα
Η κολλώδης ουσία της ρίζας, η βασσαρίνη, όταν βράσει με νερό δίνει στο ρόφημα μια μορφή που το κάνει να μαλακώνει τον βήχα και να ανακουφίζει από τα συμπτώματα του κρυολογήματος.
Για αυτό άλλωστε, το σαλέπι είναι ιδιαίτερα δημοφιλές τους χειμωνιάτικους μήνες που παρατηρείται έξαρση των ιώσεων.
Βοηθάει στη αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας
Η γλυκομαννάνη θεωρείται το κύριο συστατικό της σκόνης που χρησιμοποιούμε για να φτιάξουμε το σαλέπι.
Ανήκει στις διαλυτές φυτικές ίνες και βοηθάει στην ανακούφιση της δυσκοιλιότητας.
Τονωτικό
Το σαλέπι τονώνει τον οργανισμό και αναπληρώνει τη χαμένη ενέργεια τόσο στο μυαλό όσο και στο σώμα, λόγω του αμύλου που περιέχει.
Αφροδισιακό
Στην Αρχαία Ελλάδα, την εποχή του Διοσκουρίδη και του Γαληνού, επικρατούσε η θεωρία, ότι ανάλογα με ποιο μέρος του σώματος μοιάζει ένα φυτό, χρησιμοποιούνταν από τους βοτανολόγους της εποχής για ιατρικούς σκοπούς σ΄αυτό το τμήμα του σώματος.
Το σαλέπι λοιπόν επιδρά θετικά στην σεξουαλική υγεία η οποία ενισχύεται με την προσθήκη της κανέλας και της βανίλιας.
Παθήσεις του στομάχου και εντέρου
Η κολλώδης μορφή που παίρνει το σαλέπι μετά τον βρασμό του δρα επουλωτικά και στο πεπτικό σύστημα, ανακουφίζοντας τους πόνους στο στομάχι. Μπορεί να βοηθήσει και σε περιπτώσεις δυσπεψίας.
Θερμαντικό ρόφημα
Ιδανικό για να ζεστάνει τον οργανισμό κατά τους χειμερινούς μήνες. Τα μπαχαρικά που το συνοδεύουν ενισχύουν την θερμαντική ικανότητα.
Οδηγίες παρασκευής σαλεπιού
Η διαδικασία είναι παρόμοια με του ελληνικού καφέ. Δηλαδή σε ένα μπρίκι βάζουμε
1 φλιτζάνι νερό
½ κουταλάκι του γλυκού σκόνη από σαλέπι
λίγο μέλι
Και μπαχαρικά: κανέλα, γαρύφαλλο, μαστίχα Χίου, ginger, βανίλια. Ο συνδυασμός των μπαχαρικών εξαρτάται από τις γεύσεις που αγαπάει ο καθένας.
Ανακατεύουμε και μόλις έρθει σε βρασμό αρχίζει και φουσκώνει. Το ρόφημά μας είναι έτοιμο για να το πιούμε ζεστό. Εναλλακτικά αντί για νερό μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε στην ίδια ποσότητα γάλα.
Η ζήτηση για γνήσιο σαλέπι έχει αυξηθεί τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, αφού παρατηρείται γενικώς αυξητική τάση για υγιεινές επιλογές. Σύμφωνα με έρευνα από το Πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων, υπάρχει ο φόβος μήπως η υπερσυγκομιδή θέσει σε κίνδυνο προς εξαφάνιση αυτά τα φυτά.
Βιβλιογραφία
Charitonidou, M., Stara, K., Kougioumoutzis, K. et al. Implications of salep collection for the conservation of the Elder-flowered orchid (Dactylorhiza sambucina) in Ήπειρος, Greece. J of Biol Res-Thessaloniki 26, 18 (2019). https://doi.org/10.1186/s40709-019-0110-1
C.J. Bulpitt, The uses and misuses of orchids in medicine, QJM: An International Journal of Medicine, Volume 98, Issue 9, September 2005, Pages 625–631, https://doi.org/10.1093/qjmed/hci094
Gruenwald J, Brendler T, Jaenicke C. PDR for Herbal Medicines. 1st ed. Montvale, NJ: Medical Economics Company, Inc., 1998
Turgay, Ö. & Çınar, İ. (2017). Salep: The Name of The Plant, Powder, Hot Beverage, Food Ingredient . Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi , 20 (3) , 68-71 . DOI: 10.17780/ksujes.341382
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου