Το ιώδιο είναι ένα ιχνοστοιχείο που έχει άμεση σχέση με την υγιή λειτουργία του
θυρεοειδούς αδένα. Βρίσκεται φυσικά σε τρόφιμα, σε συμπληρώματα διατροφής αλλά και
σε τροφές που τις εμπλουτίζουν με ιώδιο. Η μεγαλύτερη ποσότητα ιωδίου που έχει το
σώμα μας βρίσκεται συγκεντρωμένη στον θυρεοειδή αδένα και συμβάλλει στην λειτουργία
των ορμονών του θυρεοειδούς.
Οι λειτουργίες του οργανισμού που εξαρτώνται από το ιώδιο είναι
Η νοητική και σωματική ανάπτυξη του ατόμου
Η λειτουργία του μυϊκού και νευρικού συστήματος
Μεταβολισμός
Τι συμβαίνει με την έλλειψη ιωδίου στην ενήλικη ζωή;
Έλλειψη ενέργειας και παραγωγικότητας στις καθημερινές δραστηριότητες. Επίσης
αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης υποθυρεοειδισμού και αύξηση σωματικού βάρους.
Μπορεί να εμφανισθεί δυσκολία συγκέντρωσης, μνήμης και γενικότερα εξασθενημένης
νοητικής λειτουργίας.
Έλλειψη ιωδίου στο διάστημα της εγκυμοσύνης και του θηλασμού;
Το ιώδιο είναι απαραίτητο από τους πρώτους κιόλας μήνες της εγκυμοσύνης γιατί
συμβάλλει στην ομαλή διεξαγωγή της εγκυμοσύνης και στην ομαλή ανάπτυξη του
εγκεφάλου του εμβρύου. Επίσης τα θρεπτικά συστατικά που μεταφέρονται μέσω του
μητρικού γάλατος συμπεριλαμβανομένου και του ιωδίου εξασφαλίζουν την καλή
λειτουργία του εγκεφάλου. Η περιεκτικότητα του μητρικού γάλατος σε ιώδιο εξαρτάται από
την ποσότητα ιωδίου που λαμβάνει η μητέρα. Η φτωχή διατροφή σε ιώδιο επηρεάζει την
σύνθεση των θυρεοειδικών ορμονών και αυτό με τη σειρά του θα επηρεάσει σωματική,
νευρολογική και διανοητική ανάπτυξη του βρέφους.
Καλό είναι να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα και προσοχή πριν την έναρξη της κύησης, κατά τη
διάρκεια αλλά και στο διάστημα του θηλασμού για να αποτραπούν νευροαναπτυξιακές
διαταραχές στο παιδί.
Τι συμβαίνει με την υπερβολική πρόσληψη ιωδίου;
Προβλήματα υγείας μπορεί να εμφανισθούν και στην περίπτωση υπερβολικής πρόσληψης
ιωδίου, ιδιαίτερα σε όσους έχουν ήδη όζους, υπερθυρεοειδισμό και αυτοάνοσα νοσήματα
του θυρεοειδή.
Τόσο η έλλειψη ιωδίου όσο και η υπερβολική πρόσληψη του, επηρεάζει τον θυρεοειδή
αδένα και διαταράσσει την λειτουργία του.
Ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας συνιστά η καθημερινή διατροφική πρόσληψη ιωδίου να
ανέρχεται σε :
110 mcg την ημέρα από 0-6 μηνών
130 mcg την ημέρα από 7-12 μηνών
90 mcg την ημέρα από 1-8 ετών
120 mcg την ημέρα από 9-13 ετών
150 mcg την ημέρα από 14-18 ετών
150 mcg την ημέρα για υγιείς ενήλικες
220 mcg την ημέρα για εγκύους
290 mcg την ημέρα για θηλάζουσες
Διατροφικές πηγές ιωδίου
Θαλασσινά (ψάρια, γαρίδες κλπ)
Φύκια (nori, kelp, kombu)
Γαλακτοκτοκομικά (γάλα, γιαούρτι, τυρί, βούτυρο)
Φράουλες, κεράσια, ρόδι, αποξηραμένα δαμάσκηνα
Γαλοπούλα
Αυγά
Θαλασσινό αλάτι, ιωδιούχο αλάτι
Δημητριακά και καρποί. (η περιεκτικότητά τους σε ιώδιο εξαρτάται από την
περιεκτικότητα του εδάφους, γι΄ αυτό άλλωστε διαφέρουν από περιοχή σε
περιοχή).
Ενδεικτικά αναφέρουμε την περιεκτικότητα ιωδίου σε κάποια τρόφιμα :
1. Ένα φλιτζάνι γιαούρτι περιέχει 75 mcg ιωδίου
2. Ένα ποτήρι γάλα περιέχει 56 mcg ιωδίου
3. Ένα αυγό περιέχει 24 mcg ιωδίου
4. Τυρί τσένταρ (28γραμ) περιέχει 15 mcg ιωδίου
5. Πέντε αποξηραμένα δαμάσκηνα περιέχουν 13 mcg ιωδίου
6. Ψάρι μπακαλιάρος μαγειρεμένος (85γραμ.) περιέχει 158 mcg ιωδίου
7. Τα φύκια είναι ένα συστατικό που χρησιμοποιείται ευρέως στα πιάτα της ασιατικής
κουζίνας και η περιεκτικότητα τους σε ιώδιο κυμαίνεται από είδος σε είδος αλλά
και από την επεξεργασία που έχει υποστεί (ωμό, αποξηραμένο, βρασμένο).
Παράγοντες που επηρεάζουν την απορρόφηση ιωδίου από τον οργανισμό
Μια κατηγορία λαχανικών, τα λεγόμενα κραμβώδη (μπρόκολο, κουνουπίδι, λάχανο κλπ)
μπορεί να επηρεάσουν την απορρόφηση του ιωδίου. Βέβαια αυτό είναι κάτι που εξαρτάται
από το μεταβολισμό κάθε ατόμου, καθώς επίσης και από τον τρόπο κατανάλωσης
(μαγειρεμένο, ωμό). Και επειδή κάθε τρόφιμο έχει να μας προσφέρει ωφέλιμα συστατικά,
επιλέγουμε να τα καταναλώνουμε μαγειρεμένα γιατί έτσι μειώνονται εκείνες οι ουσίες που
εμποδίζουν την απορρόφηση του. Αν πάλι τα θέλουμε ωμά, δεν τα καταναλώνουμε συχνά.
Επίσης και η σόγια μπορεί να επηρεάσει την απορρόφηση ιωδίου.
Ποιες ομάδες είναι πιο ευαίσθητες στο να εμφανίσουν έλλειψη ιωδίου;
Όσοι δεν τρώνε ψάρια, γαλακτοκομικά προϊόντα και οι χορτοφάγοι, ενδεχομένως
λαμβάνουν λιγότερο ιώδιο από τα υπόλοιπα τρόφιμα. Χρειάζεται ένας σχεδιασμός
διατροφικού πλάνου ώστε να αποφευχθεί η έλλειψη ιωδίου.
Βιβλιογραφία
* Hatch-McChesney A, Lieberman HR. Iodine and Iodine Deficiency: A Comprehensive
Review of a Re-Emerging Issue. Nutrients. 2022; 14(17):3474.
https://doi.org/10.3390/nu14173474
*https://www.thyroid.org/iodine-deficiency
*hsph.harvard.edu Are Antinutrients Harmful?
* https://ods.od.nih.gov/factsheets/Iodine
* Zava TT, Zava DT. Assessment of Japanese iodine intake based on seaweed consumption in
Japan: A literature-based analysis. Thyroid Res. 2011 Oct 5;4:14. doi: 10.1186/1756-6614-4-
14. PMID: 21975053; PMCID: PMC3204293.
*Maria Andersson, Christian P Braegger, The Role of Iodine for Thyroid Function in Lactating
Women and Infants, Endocrine Reviews, Volume 43, Issue 3, June 2022, Pages 469–506,
https://doi.org/10.1210/endrev/bnab029
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου